တရားမဲ့ ဖမ္းဆီးထိန္းသိမ္းခံရမႈ ဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢ အလုပ္အဖဲြ႕ အေနနဲ႔ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ ဇန္န၀ါရီလကေန ႏို၀င္ဘာလအထိ ႏိုင္ငံေပါင္း ၂၃ ႏိုင္ငံက တရားမဲ့ ဖမ္းဆီးခ်ဳပ္ေႏွာင္ခံရသူ ၉၈ ဦးကုိ စာရင္းျပဳစု တင္ျပခဲ့ရာမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံက ၅ ဦး ပါ၀င္ပါတယ္။ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီ ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၊ ၉၀ ခုႏွစ္ ေရြးေကာက္ခံအမတ္ ၂ ဦးျဖစ္တဲ့ ေဒါက္တာတင္မင္းထြဋ္နဲ႔ ဦးညီပု၊ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံသား ေက်ာ္ေဇာလြင္ ေခၚ ကိုညီညီေအာင္နဲ႔ ၈၈ မ်ဳိးဆက္ ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ ကိုျမေအးတို႔ ျဖစ္ၾကပါတယ္။ ၉၈ ဦး စာရင္းထဲက ၃ ဦး လြတ္ေျမာက္လာခဲ့တယ္လို႔ တရားမဲ့ ဖမ္းဆီးထိန္းသိမ္းခံရမႈ ဆိုင္ရာ အလုပ္အဖဲြ႕ ေခါင္းေဆာင္ အယ္လ္ ဟတ္ဒ္ဂ်ီ မာလစ္ခ္ ဆုိး (El Hadji Malikc Sow) က လူ႕အခြင့္အေရးေကာင္စီကို အစီရင္ခံခဲ့ပါတယ္။
“ဥပေဒမဲ့ ဖမ္းဆီးထိန္းသိမ္းခံရတယ္လို႔ အလုပ္အဖဲြ႕ကေန ထုတ္ျပန္ထားတဲ့ စာရင္းထဲက ၃ ဦး လြတ္ေျမာက္ခဲ့တဲ့ အေပၚမွာေတာ့ ႀကိဳဆိုပါတယ္။ အီသီယိုးပီးယားႏိုင္ငံက မဒမ္ ဘာတူကန္ မီဒက္ဆာ (Birtukan Mideksa)၊ မစၥတာ ေသဒီယို ငုယန္ ဗန္ ေလး (Thadeus Nguyen Ven Lay) နဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္တို႔ ျဖစ္ၾကပါတယ္။”
တရားဥပေဒနဲ႔ မညီၫြတ္ဘဲ အတင္းအက်ပ္ ခ်ဳပ္ေႏွာင္ခံရတဲ့ စာရင္းကို ျပဳစုရာမွာေတာ့ သက္ဆိုင္ရာ ႏိုင္ငံေတြရဲ႕ တရားစီရင္ေရးစနစ္ လြတ္လပ္မႈ ဘယ္ေလာက္ရိွမရိွကိုလည္း ဆန္းစစ္ထားပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသား ၂,၀၀၀ ေက်ာ္ထဲကမွ အခု အစီရင္ခံစာထဲမွာ ၅ ဦးပဲ ပါ၀င္တဲ့ ကိစၥကေတာ့ တရား႐ံုးဆိုင္ရာ လိုအပ္တဲ့ အေထာက္အထားေတြနဲ႔ မိသားစု၀င္ေတြရဲ႕ စနစ္တက် တိုင္ၾကားမႈ အားနည္းတာေၾကာင့္လို႔ ALRC အာရွေဒသ ဥပေဒေရးရာအဖဲြ႕က ျမန္မာေရွ႕ေန ကိုမင္းလြင္ဦးက ရွင္းျပပါတယ္။
“အဓိကထားၾကည့္တာကေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ တရားစီရင္ေရး စနစ္မွာ ျပ႒ာန္းထားတဲ့ ဥပေဒနဲ႔အညီ စစ္ေဆး စီရင္ၿပီး ျပစ္ဒဏ္ေပးတာမွာ။ အဲဒီလုိမွ မဟုတ္ဘဲနဲ႔ ဥပေဒနဲ႔ မညီဘဲ စစ္ေဆး စီရင္ၿပီးေတာ့ ျပစ္ဒဏ္ေတြ ေပးထားတယ္ ဆုိရင္ေတာ့ သူတို႔က Arbitrary Detention လို႔ သတ္မွတ္ၿပီးေတာ့ အေရးယူ ေဆာင္ရြက္ေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။”
ဒီလူေတြ ၾကည့္တဲ့အခါမွာ ျပည္တြင္းဥပေဒအရ ဥပေဒနဲ႔ ညီၫြတ္တယ္ဆုိၿပီးေတာ့ အစုိးရက အမိန္႔ခ်ခဲ့တာ မဟုတ္ဘူးလားခင္ဗ်။
“စစ္အစိုးရကေတာ့ ျပည္တြင္းမွာ ျပ႒ာန္းထားတဲ့ ဥပေဒေတြကို ခ်ဳိးေဖာက္လို႔ အေရးယူ အျပစ္ေပးထားရတယ္လို႔ သူတို႔အေနနဲ႔ အၿမဲတမ္း ႏုိင္ငံတကာကို ထုတ္ေဖာ္ ေျပာဆုိေလ့ ရွိပါတယ္။ သုိ႔ေသာ္လည္း ဒီအမႈေတြကို စစ္ေဆး စီရင္တဲ့အခါမွာ ဥပေဒမွာ ျပ႒ာန္းထားတဲ့ ျပ႒ာန္းခ်က္ေတြနဲ႔အညီ စစ္ေဆးစီရင္ျခင္း ရွိမရွိ ဆုိတာကိုေတာ့ သူတုိ႔အေနနဲ႔ ထုတ္ျပန္ ျပ႒ာန္းျခင္း မရွိဘူး။
“ဒီအမႈေတြမွာ ဥပေဒနဲ႔မညီ စစ္ေရး စီရင္ထားတယ္ ဆုိတာေတြကို စီရင္ခ်က္ေတြအရ၊ အမိန္႔ေတြအရ ျပစ္ဒဏ္ေတြ ေပးထားတဲ့ဟာကို သူတုိ႔ ဥပေဒနဲ႔ ကုိက္ညီမႈ ရွိမရွိ သုံးသပ္ၿပီးတဲ့ အခါမွာ သူတုိ႔ေတြ႕ရွိတဲ့ ေတြ႕ရွိခ်က္ေတြ အေပၚမွာ မူတည္ၿပီးေတာ့ အခုလိုမ်ဳိး ဥပေဒမဲ့ ဖမ္းဆီး ခ်ဳပ္ေႏွာင္ထားတယ္လို႔ သူတို႔အေနနဲ႔ ထုတ္ေဖာ္ ေျပာဆုိျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။”
အခု ဥပေဒမဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ဖမ္းဆီး ခ်ဳပ္ေႏွာင္ခံရတဲ့လူေတြ စာရင္းကို ထုတ္ျပန္ရာမွာ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသား ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား မေတြ႕ရပါဘူး။ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ တကယ္ဆုိ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသား ၂,၀၀၀ ေက်ာ္ ရွိပါတယ္။ အခုက သူတုိ႔စာရင္းအရဆုိရင္ ဆယ္ဂဏန္းေလာက္ပဲ ရွိတဲ့အခါက်ေတာ့ ဒါက ဘယ္လုိျဖစ္တာပါလဲ။
“တရား႐ုံးေတြရဲ႕ မိတၱဴေတြ ရဖုိ႔လိုတယ္။ ၿပီးေတာ့ ကာယကံရွင္ ကိုယ္တုိင္ကေသာ္လည္းေကာင္း၊ ဒါမွမဟုတ္ မိသားစု၀င္ကေသာ္လည္းေကာင္း တင္ျပ တုိင္တန္းတာေတြ ရွိမွသာ ဒါေတြကို ေဆာင္ရြက္ႏုိင္မွာျဖစ္တယ္။ က်ေနာ္တုိ႔ ရွစ္ေလးလုံး ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ေတြထဲက တခ်ဳိ႕ပါတယ္၊ တခ်ဳိ႕မပါဘူးဆုိတဲ့ ကိစၥမွာလည္း ကိုျမေအးကေတာ့ သမီးျဖစ္သူက ေနၿပီးေတာ့ ဦးစီးဦးေဆာင္ လုပ္ၿပီးေတာ့ တုိင္ၾကားထားတဲ့အတြက္ အခုလို ပါလာရတာ ျဖစ္တယ္။ က်န္တဲ့ ရွစ္ေလးလုံး ေခါင္းေဆာင္ေတြ ရွိပါေသးတယ္။ သူတို႔ရဲ႕ အမႈတြဲေတြက အမိန္႔စီရင္ခ်က္နဲ႔တကြ ရရွိလာျခင္း မရွိတဲ့အတြက္ တင္ျပႏုိင္ျခင္း မရွိေသးပါဘူး။”
ALRC က ေရွ႕ေန ဦးမင္းလြင္ဦး ေျပာျပသြားတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ALRC အေနနဲ႔လည္း မေန႔က လူ႕အခြင့္အေရးေကာင္စီ အစည္းအေ၀းကို တင္ျပတဲ့အထဲ ျမန္မာႏိုင္ငံ အပါအ၀င္ ႏိုင္ငံအခ်ဳိ႕မွာ ရိွေနတဲ့ ႏွိပ္စက္ညႇင္းပန္းမႈနဲ႔ လူ႕အခြင့္အေရး က်ဴးလြန္တဲ့ အာဏာပိုင္အခ်ဳိ႕ ဥပေဒ ကင္းလြတ္ခြင့္ ရေနတဲ့ အေျခအေနေတြကို ေထာက္ျပခဲ့ပါတယ္။
No comments:
Post a Comment
လြတ္လပ္စြာ ေ၀ဖန္ေရးသားခြင့္ရွိပါသည္။ အမ်ားသူငါဖတ္ရန္မသင့္ေသာ ရုိင္းျပေသာစကားလံုးမ်ား သံုးစြဲပါက ဖ်က္ျခင္းခံရပါမည္။
ေ၀ဖန္ေရးနွင့္ အၾကံေပးျခင္းမ်ားကို လိႈက္လွဲစြာၾကိဳဆိုရလ်က္။
ေလးစားစြာျဖင့္
ေအးနႏၵာေအာင္